Eşkıya Fotoğrafları (Osmanlı Devleti Dönemi)

Aşağıdaki arşivin oluşmasını sağlayan yazar Mehmet Berk Yaltırık‘a ve arşivini paylaşan Ali Özçelik‘e teşekkür ederim.

Güneş Kral XIV. Louis tarafından arkeolojik eser avcılığı için görevlendirilen seyyah Paul Lucas (1664-1737), 18. Yüzyılın başında en az iki kez Anadolu’ya gelmiştir. Aşağıdaki gravür, 1712’de Konya-Karapınar civarında Lucas ile ona eşlik eden kafilenin Türkmen bir eşkıya çetesinin saldırısına uğraması ve iki grup arasında geçen müsademeyi gösteriyor. Bugün eser, Atina’daki The American School of Classical Studies kütüphanesinde yer almaktadır.

“Seyyah Paul Lucas ile kafilesi, Küçük Asya-Karapınar yakınlarında bir Türkmen eşkıya çetesini savuşturuyor.” (1712)

93 Harbi (1876-77 Osmanlı-Rus Harbi) öncesi çıkarılan zeybek affı: Soldan üçüncü Meşhur Çakırcalı Mehmet Efe’nin babası Çakırcalı Ahmet Efe

Kaynak: Ali Özçelik Arşivi

Küçük Cerit Mehmet Efe’nin idamlık zeybekleri (1883)

Kaynak: Ali Özçelik Arşivi

1900’lerin başlarında Aydın Hapishanesi’ndeki mahkûmlar

Kaynak: Ali Özçelik Arşivi

1900’lerin başlarında idamlık bir zeybek

Kaynak: Ali Özçelik Arşivi

1900’lerin başlarından mahkûm zeybekler

Kaynak: Ali Özçelik Arşivi

1900’lerin başlarından bir Afro Zeybek mahkûm

Kaynak: Ali Özçelik Arşivi

Ardından “Bize de Derler Çakıcı”, “Mezarımın Taşı Bozdağ’a Karşı” gibi türküler yakılan, hayatı filmlere, romanlara konu olan Çakırcalı Mehmed Efe (solda)

Kaynak: Ali Özçelik Arşivi

Çakırcalı Mehmet Efe’nin cesedinin teşhiri (1911)

Kaynak: Ali Özçelik Arşivi

“Hekimoğlu Derler Benim Aslıma” türküsü ile tanınan Hekimoğlu’na ait olduğu ifade edilen (işaretli şahıs) fotoğraf. Kenarda “Fatsa 1910” yazılmışsa da 1913’te çekildiği belirtilmektedir.

Kaynak: Hikmet Pala, “Hekimoğlu’nun Ölüsünün Başındaki İtalyan”

Solda sağa Yörük Osman Efe, Küçük Cirid Mehmed ve Dadıcı Musa

Kaynak: Ali Özçelik Arşivi

“Çakırcalı’nın pususundan, Çamlıcalı’nın kurşunundan korkacaksın” diye anılan, Çakırcalı Mehmed Efe’nin ömrü boyunca alt edemediği nadir isimlerden Çamlıcalı Hüseyin Efe ve Çetesi

Kaynak: Ali Özçelik Arşivi

Eşkıya iken Kuvayı Milliye kahramanı olan iki isim Kemerdereli Ali Efe ve Çete Ahmet

Kaynak: Ali Özçelik Arşivi
Advertisement

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s